İŞ-GÜÇ-ENERJİ
Dersimiz Fizik

Temel Ve Türetilmiş Büyüklükler

Temel büyüklükler: Başka birimlere gerek duyulmadan ifade edilebilen birimlerdir.

Fizikte   7 tane Temel büyüklük vardır bunlar ; kütle, uzunluk, zaman, akım şiddeti ve sıcaklık,ışık şiddeti ve madde miktarıdır.

temel büyüklükler

 

Türetilmiş büyüklükler: Başka büyüklükler yardımıyla ifade edilen büyüklüklere türetilmiş büyüklükler denir.
Türetilmiş büyüklükler; kuvvet, ivme, hız, direnç, enerji vb.

türetilmiş büyüklükler
 


Skaler ve Vektörel Büyüklükler

Fizikte büyüklükler skaler ve vektörel olmak üzere iki gruba ayrılır.

Skaler Büyüklükler: Sayısal büyüklüğü ile tam olarak tanımlanabilen büyüklüklere skaler büyüklük denir. Oda sıcaklığı 18°C tır, sınav süresi 45 dakikadır, Ahmet’in boyu 128 cm kütlesi 35 kg dır, 1 bardak sütün verdiği enerji 62 kilokaloridir.
Bu örneklerden de anlaşıldığı gibi bir rakam ve bir birimle verilen büyüklüklerin ne ifade ettiği kolaylıkla anlaşılmaktadır. Kütle, zaman, sıcaklık, uzunluk, enerji, hacim, elektrik yükü gibi büyüklükler Fizikteki skaler büyüklüklerden bazılarıdır.

 


 
Fizikteki bazı büyüklükler, yön ile birlikte verilmediğinde ne ifade ettiği tam olarak anlaşılamaz. Açık denizde seyreden bir kaptan için rüzgârın
40 km/h lik hızla estiği bilgisi yeterli değildir. Rüzgarın hangi yönde estiği de bilinmelidir. Bir araç, 200 N şiddetinde kuvvet uygulayan iki
kişi tarafından çekilmektedir. Kuvvetlerin yönleri verilmeden aracın hangi yönde hareket ettiğinin bilinmesi mümkün değildir. Kuvvetlerin büyüklükleri ile birlikte yönleri de bilinmelidir.

 

Şekildeki cisme 30N kuvvet uygulanırsa ne tarafa hareket eder? Sorusunda bir eksiklik olduğunu düşünürsünüz çünkü kuvvetin ne taraftan ve nasıl uygulandığını bilmeden cismin hareket şeklini söylememiz mümkün değildir.

 

Bu örneklerde açıklandığı gibi bir yön ile birlilkte ifade edilen büyüklüklere vektörel büyüklükler denir. Kuvvet, hız, yer değiştirme, ivme, momentum bazı vektörel büyüklüklerdir.

 

Vektörel büyüklükler şekilde görüldüğü gibi yönlendirilmiş doğru parçası ile gösterilir. Vektörü ifade eden A harfinin üzerindeki ok, o niceliğin vektörel bir büyüklük olduğunu gösterir.

 

 

 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol